De werkwijze

De psychosomatisch fysiotherapeut werkt volgens het biopsychosociale model en herkent en beïnvloedt de complexe relatie tussen:

• Bewegend functioneren
• Psychisch functioneren
• Psychosociale context

De psychosomatisch fysiotherapeut behandelt klachten en/ of problemen in het bewegend functioneren en appelleert aan zelfsturend vermogen en lichaamsbewustzijn van de patiënt.

De psychosomatisch fysiotherapeut behandelt geen specifieke psychische aandoeningen op zich. Wel zijn er veel lichamelijke klachten waarbij er een relatie bestaat met het psychisch disfunctioneren.  Deze vormen een behandelindicatie voor de psychosomatisch fysiotherapeut.
In het algemeen kan men 4 niveaus van complexiteit onderscheiden, die elk steeds meer diepgaande kennis, vaardigheden en attitude vereisen. Zij bepalen daardoor de reikwijdte van het domein van de psychosomatische fysiotherapie en van de verwijsindicaties en contra indicaties.

Algemene fysiotherapie

Ongecompliceerd

• Klacht in het bewegend functioneren
• Psychisch stabiel met een betekenisvol leven
• Voldoende mate van zelfregulatie ten aanzien van gezondheids- of levensdomein

Licht gecompliceerd

• Klacht in het bewegend functioneren
• Enkele disfunctionele opvattingen over ziekte en/ of ziektegedragingen, waarbij emoties een rol kunnen spelen. Eenvoudig volgens voorlichting te corrigeren.
• Psychisch stabiel met een betekenisvol leven

Psychosomatische fysiotherapie

Matig gecompliceerd

• Klachten in het bewegend functioneren
• Ziekte- opvattingen en –gedragingen dermate disfunctioneel (voorlichting alleen niet voldoende)
• Impact gezondheidsklacht op meerdere levensgebieden
• Ongunstige persoonlijkheidskenmerken
• Levensproblematiek

Zwaar gecompliceerd

• Klacht in het bewegend functioneren
• Ziekte- opvattingen en – gedragingen dermate disfunctioneel
• Herstelbelemmerende persoonlijkheidskenmerken
• Psychopathologie aanwezig
• Traumatische gebeurtenissen hebben een grote invloed op huidig functioneren
• Klachten hebben een functie gekregen
• Zelfregulatie uitermate laag
• Behandeling heeft een sterk multidisciplinair karakter

De psychosomatische fysiotherapeut kan een belangrijke rol spelen bij de behandeling van aspecifieke klachten zoals chronische pijn, chronische vermoeidheid, spanningsklachten, paniekstoornissen en werkgerelateerde problematiek. Psychosomatische fysiotherapie kan zowel curatief, preventief als palliatief worden aangewend.

Een patiënt behoeft geen verwijzing voor psychosomatische fysiotherapie deze kan vanwege de bepaling Directe Toegankelijk Fysiotherapie, DTF gezien worden.
In een verwijzing kan de begeleidende informatie handig en versnellend zijn voor de psychosomatische fysiotherapeut. Wanneer er al een SCEGS (Somatiek, Cognitie, Emotie, Gedrag, Sociaal) screening is afgenomen, kan hierop verder door worden gegaan. Het meegeven en laten invullen van een 4DKL of een andere psychometrische vragenlijst is ook een voorbeeld van efficiëntie. Dit is dan afhankelijk van de inschatting die wordt gemaakt bij de patiënt, in hoeverre deze openstaat voor verder onderzoek.

Eenduidigheid in de diagnose en behandeling tussen de zorgverleners is een krachtig middel voor de kwaliteit van de patiëntenzorg. Dezelfde taal spreken is van belang. Als netwerk staan wij voor goede samenwerking met andere disciplines zoals verwijzers/huisartsen, POH-GGZ-ers e.a zorgverleners binnen het psycho(sociale) domein, waarbij mondeling overleg of communicatie per mail gewenst kan zijn.

In hoeverre de psychosomatische fysiotherapie is vergoed is afhankelijk van het aanvullende pakket van de patiënt. De kosten zijn iets meer dan bij algemene fysiotherapie.